Sorularla Formula 1

Mesaj Sayısı : 84 Kayıt tarihi : 06/06/09

1.Formula 1 Nedir?

FIA tarafından her yıl açıklanan tek sürücülü otomobiller için bir dizi teknik kuraldır. Bu kurallarda azami ve asgari boyutlar, motor kapasitesi, teknik olarak izin verilen ve verilmeyen hususlar ve belki en önemlisi pilotu korumak açısından araçta bulunması gereken güvenlik önlemleri yer almaktadır. Bu kurallara göre yapılan otomobil ise bir Formula 1 otomobilidir. Formula 2 (halen kullanılmamaktadır), Formula 3 ve Formula 3000 de FIA teknik kuralları arasındadır. Ancak bunların her birisinin performansı Formula 1'e göre daha düşüktür.

2.Bu Kurallar Nasıl Yapılır?

FIA'nın Formula 1 teknik çalışma grubu vardır. Bu grupta her ekibin teknik müdürü bulunur. Bu grup, ekiplerin, yarış tanıtımcılarının, motor imalatçılarının, sponsorların, lastik imalatçılarının ve tabi FIA'nın temsil edildiği FIA Formula 1 Komisyonuna tavsiyelerde bulunur. Sonra Formula 1 komisyonunun kararı FIA Dünya Motor Sporları Konseyine gider ve sonunda da onay için FIA Genel Kuruluna iletilir.

3.Mevcut Formula 1 Nedir?

Şasi boyutları ve aerodinamik ile ilgili bir çok kurala ilaveten, mevcut Formula 1 motor silindir kapasitesini 3 litreye sınırlamakta, süper-şarjı yasaklamakta, ve pilot ile yarış ekipmanı dahil toplam ağırlığı asgari 600 kg olarak belirlemektedir.

4.Formula1 Teknik Kurallarının Dayandığı Kriterler Nelerdir?

İki ana konu ele alınmaktadır:

1. Bir taraftan güvenliği sağlarken diğer taraftan Formula 1'in teknolojik mükemmeliyetini koruyarak, hızın kontrol edilmesi.

2. Herhangi bir kaza sırasında güvenlik.
Bu yüzdendir ki, silindir kapasitesi, yakıt, lastik boyutları, otomobilin asgari ağırlığı ve genişliği, aerodinamik aygıtların boyutları ve konumu, ve elektronik sürüş yardımcı sistemleri üzerinde kısıtlamalar vardır ve yasaklanmıştır. Ayrıca, sadece şasi ve devrilme durumunda koruma sağlayan barların mukavemeti ile ilgili olarak değil, fakat aynı zamanda esnek yakıt depoları (askeri havacılık sektöründen esinlenmiş), yangın söndürücüler, zırh, baş ve boyun koruma vb gibi konular hakkında da kurallar bulunmaktadır. Yakıt ve yağ depolarının konumu belirlenmiş olup, özel korumaya sahip olmaları gerekir. Bu arada kokpit boyutları da kontrol edilmiştir. Tüm motorlar on silindirli ve dört zamanlıdır. Hiç birisi oval olamaz. Otomobillerin dört tekerleri olması ve sadece ikisinin çeker tekerlek olması gereklidir.

5.Formula 1 Dünya Şampiyonasını Kim Organize Etmektedir?

FIA motor sporlarının dünyadaki yönetim organı olup, Formula 1 Dünya Şampiyonalarını ve diğer uluslararası motor sporları faaliyetlerini yönetir. Formula 1 Dünya Şampiyonası 1950 de ortaya çıkarılmış olup, FIA Şampiyonalarının en eskisidir. Aynı zamanda en büyük medya etkisine sahiptir. 1999 sezonunda on altı Grand Prix'in 57 milyar televizyon izleyicisini cezbettiği tahmin edilmektedir. Bu arada basılı medya da bu yarışlarda her yarış için dünyanın çeşitli yerlerindeki 65 ülkeden gelen ortalama 650 gazeteci ve fotoğrafçı ile hazır bulunmuştur.

6.Formula 1'in Tarihçesi Ne Kadar Eskidir?

1894 ile (tarihte ilk kez Paris ile Rouen arasında motorlu yarışın yapıldığı tarih) 1900 yılları arasındaki dönemde "formula" yoktu. O zamanki araçların yarışları basitti. Araçlar arasında itiş gücü (benzinli veya buharlı) ve koltuk adedi ile ayırım yapılıyordu. O zaman, otomobillerde daima iki koltuk vardı ve 1920 lerin sonuna kadar tek koltuklu otomobiller kullanılmadı. Arka dikiz aynasının icadı bu gelişmelere önemli bir katkıda bulundu çünkü teknisyenlerden birisinin görevi kendisini geçmeye kalkan birisi hakkında pilotu uyarmaktı.
1907 ile 1939 arasında hemen hemen mümkün olan her türlü formül uygulandı. Asgari ağırlık, azami ağırlık, tüketim ve silindir kutru konularında sınırlamalar getirildi ancak 1939 dan sonra en sık görülen kural motorların silindir kapasitelerinin sınırlanması idi. Bu sınırlama ilk kez 1914 yılında uygulandı. 1904 yılında FIA tarafından tanımlanan ilk "Formula" nın devreye girmesini takiben (ki azami ağırlık sınırlandı) daha küçük otomobiller için kategoriler oluşturuldu ancak İkinci Dünya Savaşı sonrasına kadar "Formula 1" ismi kullanılmadı.
FIA Formula 1 Dünya Şampiyonası 1950 de ortaya çıktı ve FIA Formula 1 Dünya Şampiyonası olarak kabul edilen ilk Formula 1 yarışı 13 Mayıs 1950 de Silverstone'da yapılan İngiltere Grand Prix'idir.

7.FIA (Federation Internationale l'Automobile) Nedir Ve Neden Kurulmuştur?

FIA 1904 yılında, motor sporu yapan ülkelerin uluslararası seviyede uygulamak istedikleri kuralları kabul edilmesi ile kuruldu. İlk görevlerinden birisi pilot ve seyircilerin güvenliğini arttırmak ve kara araçlarının gelişmesine yarar sağlayacak biçimde motor sporunu yönetmek, ve böylelikle motor sporlarının uzun geçmişi içinde sürekli uygulanan bir model oluşturmak için sınırlamalar getirmek oldu. 1904 yılından önce, her ülke ve otomobil kulübü kuralları kendileri koyarak yarışlar organize ediyordu. Netice olarak uluslararası yarış organize etmek olanaksızdı çünkü ortak kurallar yoktu. O zamanın en etkili otomobil kulüpleri bu yüzden tüm uluslararası yarışlara uygulanacak müşterek kurallar hazırlamak üzere bir uluslararası örgüt kurmaya karar verdiler. Bu ise Federation Internationale de l'Automobile'in (FIA) ortaya çıkmasına sebep oldu. Bu kurum örneğin Alman veya İngiliz sürücülerin, Fransa, İtalya, Belçika veya Monaco'da yarışırken aynı kurallara tabi olmasını garanti altına alabilecekti.

8.Grand Prix Nedir?

"Grand Prix" ünvanı verilen ilk yarış 1906 yılında Le Mans'ta yapılan l'Automobile Clup de France'ın Grand Prix yarışıdır. Bu yarış "büyük otomobiller" ile sınırlıydı. Ve bunlar o zamanın "Formula 1" otomobilleri olarak tanımlandı. Sonra, Grand Prix ismi otomobillerin büyük pist yarışları için kullanıldı. Günümüzün Grand Prix'lerine eşit önemli olaylara "Grandes Epreuves (Büyük olaylar)" ismi verildi. Ancak FIA "Grand Prix" isminin sürekli kullanılmasına karşı çıktı. Bunun Formula 1 Dünya Şampiyonalarındaki yarışlar için kullanılmasını istedi. Neticede, bir Şampiyona olmayan bir olayda Grand Prix isminin kullanılması yasaklandı. Sadece, halen bir Formula 3 yarışı olan Grand Prix de Pau gibi tarihsel önemli olan nadir yarışlarda bu isim kullanılabilecekti.

9.Dünya Şampiyonluğu Payesi Nasıl Veriliyor?

İki derece var: "Pilotlar" ve "İmalatçılar".

Pilot ödülleri 1950 den beri verilmektedir. İmalatçılara ise 1958 den bu yana ödül verilmektedir. İmalatçılar, kendi imal ettikleri her otomobilin (ki iki otomobilden fazla otomobil ile yarışa katılamazlar) her yarışta aldığı puanları toplamaktadırlar. Aynı şekilde pilotlar da her yarışta aldığı toplam puanları toplarlar (bir sefere mahsus olmak üzere aldıkları en kötü sonucu iptal edebilirler). Eşitklik halinde, sıralamadaki yerlerine göre karar verilir. Yani birinci sıralama adedi, ikinci sıralama adedi vs gibi.

10.Puan Skalası Nedir?

Her yarışta ilk altı sırayı alan yarışçılara verilen puan skalası iki yarışta değiştirilmiştir. Bunun en sonuncusu 1991 deki yarışlardır. Birinci gelen 10 puan alır (daha önce dokuzdu ve 1950 ile 1960 arasında ise sadece 8 di). Takip edenlere ise 6, 4, 3, 2 ve 1 puan verilir. 1959 yılına kadar en hızlı tur derecesi yapan sürücüye 1 puan veriliyordu.

11.Her Yıl Kaç Tane Grand Prix Yarışı Yapılır?

Dünya Şampiyonası ilk organize edildiğinde, Formula 1 bugünkü kadar popüler değildi. Ve örneğin, 1950 şampiyonasında sadece 7 Grand Prix yarışı vardı. Bu rakam aşama aşama arttırıldı ve 1977 de en yüksek rakam olan 17 ye çıktı. Sonra 16 ya sınırlandı ve 1996 yılında azami 17 yarış yapılması olasılığı tekrar gündeme geldi. Pilotlar ve İmalatçılar için Dünya Şampiyonluğu ünvanı verilebilmesi için asgari sekiz yarışın yapılması gerekmektedir. 1950 den bu yana FIA Formula 1 Dünya Şampiyonası olarak kabul edilen 600 den fazla Grand Prix yarışı yapılmıştır.

12.Grand Prix Proğramı Her Zaman Aynımıdır?

Evet. Şu şekildedir:
Cuma (*) : 11.00 ile 12.00 ve 13.00 ile 14.00 arası serbest antrenman
Cumartesi: 09.00 ile 09.45 ve 10.15 ile 11.00 arası serbest antrenman; Sıralama turları 13.00 ile 14.00 arası
Pazar: Isınma turları (30 dakika): Yarış başlamadan 4 saat 30 dakika önce.
Yarışın başlama saati: Genellikle 14.00 (Yerel Saatle)
(*) Monaco Grand Prix'i için Perşembe

13.Tüm Pistlerde Grand Prix Yarışı Yapılabilirmi?

Başlangıçta, Grand Prix yarışı her yerde yapılabiliyordu. Ancak otomobil performansındaki artış sonucu, FIA, pistin düzeni, eni, uzunluğu ve hatta yüzeyi ile güvenlik önlem ve olanakları hakkında sıkı kurallar getirmek zorunda kaldı.

14.Bir Pistin Grand Prix Yarışı İçin Uygun Olduğu Naıl Saptanır?

Pistler, çalışmaların başlamasından itibaren pistin açılışına kadar yapılan bir dizi muayeneler sonucu FIA tarafından onaylanmış olmalıdır. Daha yavaş formula yarışlarına ev sahipliği yapan pistler için onay kriterleri daha yumuşaktır. Başlangıçtaki prosedüre ilaveten, onayın yenilenebilmesi için pistler bazen bakım çalışmaları yapmak veya tesislerini yenilemek zorundadırlar. Geçmişte, şehrin içinde yapılan tek Formula 1 yarışı olan Monaco Grand Prix hariç, pistler genelde uzun düzlükleri olan ve hızlı yarışılan pistlerdi. Otomobil performansındaki artış, aşırı hızı önlemek için, bu düzlüklerin yerine bir dizi virajın konması anlamına geldi. Aynı şekilde eski Nürburgring gibi (22.835 km) çok uzun pistler terk edildi çünkü, güvenlik olanaklarının temini için gerekli olan maliyet ile kurallara göre gerekli olan personel ve televizyon yayını teknik olanakların maliyetleri çok yüksekti. Monaco hala en kısa pisttir (3.370 km). Spa ise en uzunudur (6.968 km).

Mesaj Sayısı : 84 Kayıt tarihi : 06/06/09

15.Bir Formula 1 Otomobilinin İmalatçısı İle Ne Kasdedilmektedir?

Formula 1 imalatçısı ile, şasi imalatçısını ifade etmektedir. Bir çok durumda, bu motor imalatçısı ile aynı şey değildir. Şasi imalatçısı ismi daima motor imalatçısından önce gelir. İmalatçı Dünya Şampiyonluğunda ödül şasi imalatçısına verilir.

16.Yarışa Katılabilmek İçin Bir Otomobil İmalatçısının Yerine Getirmesi Gerekli Olan Şartlar Nelerdir?

Formula 1 e katılmak isteyen bir imalatçı, FIA'ya kayıt yaptırmak zorundadır. Kendi otomobilinin hem tasarımcısı hem de imalatçısı olduğunu, ve aynı zamanda Şampiyonada yer almak için yeterli teknik ve mali kaynaklara sahip olduğunu kanıtlaması gerekir. Şu anda imalatçı ekip adedi 12 ile sınırlı olup her imalatçı en fazla 2 otomobil ile yarışa katılabilir.

17.İmalatçıların Tüm Sezon İçinde Yarışma Mecburiyeti Varmı?

Evet. Herhangi bir yarıştan çekilen bir imalatçıya, özel durumlar hariç (ancak FIA bu özel şartlar konusunda son derece sıkıdır) birkaç yüz bin dolar ceza verilir. İmalatçı sezon devam ederken şampiyonaya katılamaz.

18.Herhangi Bir Pilot Grand Prix'de Yarışabilir mi?

Hayır. Bir Grand Prix'de yer alabilmek için, pilotun bir "süper lisansa" sahip olması gerekir. Bu lisans kendisinin bir acemi formula yarışçısı olarak geçmişteki başarılarına ve Dünya Şampiyonasına giren bir Formula 1 ekibi ile geçerli bir sözleşme yapmış olmasına göre verilir.

19.Ekiplerin Sezon Ortasında Pilot Değiştirmesine İzin Verilirmi?

Evet. Ekipler sezon ortasında birinci otomobillerinin pilotunu değiştirebilir. İkinci otomobilleri için herhangi bir sezon içinde hiçbir sınırlama olmadan en fazla üç pilot değiştirilebilir. Buna, ayrı olarak ele alınan istisnai haller dahil değildir. Sürücü değişim ihbarı Perşembe günleri (Monaco için Çarşamba) saat 16.00 dan önce verilmelidir. Bu saatten sonra pilot değişimi ancak ilgililerin onayı ile mümkündür.

20.Pilotlar Sezon İçinde Ayrı Yarış Numarası mı Taşırlar?

Evet. Eğer aynı ekipte kalırlarsa. Çünkü, numaralar sezon başında pilotlara değil, imalatçılara verilir. Bunun tek istisnası Dünya Şampiyonu pilottur. Kendisine, birincilik kazandığı ekipten farklı bir ekipte dahi yarışıyorsa daima 1 numara verilir. Ve ekip arkadaşına da 2 numara verilir.

21.Antrenmanlarda Tur Sayısı Serbest midir?

Sıralama turlarında azami 12 tur atılabilir. Ve 12 turdan fazla yapan sürücünün tüm sıralama zamanları iptal edilir. Ancak, yarış görevlilerinin kararı ile, yarışa en arka sıradan başlayabilir. Isınma dahil, serbest antrenmanlar için tur adedi artık sınırlı değildir.

22.Pilotlar Yarışa Katılma Hakkını Nasıl Kazanırlar?

Sıralama turları Cumartesi günü 13.00 ile 14.00 arasında yapılır. Yarışa katılabilmek için, pilotun en hızlı sürenin %107 si içinde bir derece elde etmesi gerekir.

23.Isınma Nedir?

Isınma yarış sabahı yapılan serbest bir antrenmandır. Ve yarım saat sürer. Sadece yarışa katılmaya hak kazanan pilotlar ısınma yapabilirler. Yarışın başlamasından dört buçuk saat önce başlar. Eğer antrenmanların tamamı kuru hava şartlarında yapılmış ve ısınmadan sonra yağış başlarsa, veya tersi olursa Yarış Müdürü otomobillerin hava şartlarına adapte olabilmesi için 15 dakikalık ek bir ısınma süresi için izin verebilir. Isınma çok önemlidir, çünkü ekiplerin yarış konfigürasyonları ile otomobillerini deneme fırsatı verir.

24.Yarış Sırasında Pilotlar Otomobillerini Değiştirebilir mi?

Denemeler sırasında her iki otomobilli ekip her serbest çalışma günü için azami iki otomobil kullanabilir. Sıralama turları için ise azami üç otomobil kullanılabilir. Ancak otomobillerin Muayene görevlisi tarafından kontrol edilmiş ve hepsinin de aynı marka (şasi ve motor) olması gerekir.
Ancak yarış esnasında, yarışın başlamasından önce formasyon turunun başladığını belirten yeşil ışıktan sonra otomobil değiştirilmesine izin verilmez.
Mamafih, eğer iki tur tamamlanmadan önce Yarış Lideri tarafından yarışın durdurulması gerekirse, start işlemleri tekrar edilir ve tekrar T-15 noktasından yarış başlar (aşağıdaki 60 numaralı maddeye bakınız). Yeşil ışık yanana kadar tekrar otomobil değiştirmeye izin verilir.

25.Start Düzeni Nasıl Ayarlanır?

Start yerinde her sırada zig-zag yerleşim düzeninde iki otomobil bulunur. Sıralar arasında sekiz metre mesafe vardır. En hızlı süreye sahip pilot "start yeri" olarak bilinen yerde ilk sırada yer alır. Diğer pilotlar ise elde ettikleri zamana göre sıralanırlar. Eşitlik halinde, daha iyi zamanı ilk elde eden pilota öncelik verilir.

26.İmalatçılar Sıralama Turları İçin Özel Otomobiller Tasarlar mı?

Sıralama turları için özel otomobiller yapılmaz ancak sıralama turları için özel motorlar, özel donanımlar ve önemli değişiklikler yapılır.

27.Bir Grand Prix Yarışı Ne Kadar Sürer?

Bir Grand Prix yarışının mesafesi, 305 km yi aşan en az tur adedidir ve hiçbir yarış iki saatten fazla sürmez. Bazı yavaş pistlerde (Monaco gibi) yağmurlu havalarda, Pist Görevlisi bazen iki saat sonra yarışı durdurmak zorunda kalabilir.

28.Bir Grand Prix Yarışı, Havanın Yağışlı Veya Güneşli Olmasına Bakılmaksızın Her Zaman Start Alır mı?

Evet. Bir Formula 1 Grand Prix yarışı tüm hava şartlarında start alır ve suda kaymamak için lastik imalatçıları özel dişli lastikler geliştirmişlerdir. Ancak, güvenlik sebepleri ile gerekli ise, Yarış Müdürü yarışı durdurma yetkisine sahiptir. Start yeri dışında, yarıştaki en büyük sorun yağış halinde görüş mesafesidir. Görüş mesafesi otomobillerin lastiklerinin sıçrattığı su yüzünden önemli ölçüde azalabilir. Bu sorunu çözmede yardımcı olmak için, ıslak zemin lastikleri ile yarışırken otomobillerde arka tarafta her zaman yanması gereken bir kırmızı ışık vardır

Mesaj Sayısı : 84 Kayıt tarihi : 06/06/09

29.Formula 1 Motorları Ne Kadar Güçlüdür?

Her ne kadar imalatçılar kendi motor güçlerine ilişkin detaylar hakkında hiçbir zaman açıklama yapmamalarına rağmen, bazı hallerde azami gücün sekiz yüzü aştığı hakkında söylentiler vardır. Motor imalatçıları, azami gücün her zaman en önemli faktör olmadığını iddia etmektedirler. Daha düşük motor devirlerinde güç elde etmek, özellikle virajlarda eşit derecede önemlidir.

30.Formula 1 Otomobillerinin Eriştiği Hız Nedir?

Geçmişte en yüksek ortalama hız yapılan Grand Prix yarışı 1971 de yapılan İtalyan Grand Prix'idir. Bu yarışı bir BRM otomobille Peter Gethin kazanmış olup, ortalama hızı 242.615 km/saattir (150.754 mil/saat). Bu yarış Monza pistinde yapılmış olup o zaman pist üzerinde aldatıcı bir unsur bulunmamaktaydı (ilginçtir ki, son zamanlarda yapılan bilgisayar simülasyonlarında, günümüzün Formula 1 otomobillerinin orijinal pist üzerinde 300 km/saat - 190 mil/saat'ten daha fazla hız yapabileceği gösterilmiştir). 1999 yılında en hızlı Grand Prix İtalya'daki yarıştı ve bu yarış ortalama 237.938 km/saat (147.848 milm/saat) hızla Heinz-Harald Frentzen (Jordan Mugen Honda) tarafından kazanıldı. 1999 yılında elde edilen en yüksek hız 251.989 km/saat (156.579 mil/saat) olup, Monza'da Mikka Hakkinen tarafından (McLaren Mercedes) elde edilmiştir. Bu arada 1999 sezonunda bir Grand Prix yarışında kaydedilen en yüksek düz pist hızı, İtalyan Grand Prix'inde David Coulthard (McLaren Mercedes) tarafından 361.8 km/saat (221.1 mil/saat) olarak elde edilmiştir. 1999 yılında bir Grand Prix birincisi tarafından elde edilen en düşük ortalama hız ise, 143.864 km/saat (89.393 mil/saat) idi ve Monaco Grand Prix'inde Michael Schumacher (Ferrari) tarafından elde edildi.

31.Halen Kullanılan Otomobiller, "Turbo" Döneminin Otomobillerinden Daha mı Hızlı?

1988 yılına kadar olduğu gibi, eğer bugün 1.5 litrelik turbo şarjlı otomobil imal edilseydi, günümüzün 3 litrelik otomobillerinden çok daha hızlı olacaklardı. Ancak, günümüzün otomobilleri önemli teknolojik gelişmelerden yararlanmakta, bu gelişmeler 1988 modeli turbo şarjlı modellerin hızlarını geçmelerine izin vermektedir.

32.Bir Formula 1 Otomobili Bir Kart yarışı Gibi Süspansiyonsuz Yarışabilir mi?

Hayır. Kurallar otomobilde orijinal süspansiyon olmasını şart koşmaktadır. Örneğin, lastik takozlar yeterli değildir. Ancak, aerodinamik aygıtların randımanını etkileyecek trim değişikliklerini sınırlamak için günümüzün araçlarındaki süspansiyon hareketi çok azdır.

33.Kurallar Otomobillerde Neden Yassı Bir Alt Şasinin Bulunmasını Şart Koşmaktadır?

Otomobilin alt tarafına ters uçak kanatları takılarak önemli bir aşağı çekiş gücü oluştuğu kanıtlanmıştır. Bu gücü azaltmak (ki buna zemin etkisi denmektedir) ve netice olarak viraj alma hızını düşürmek için, FIA otomobillerde, arka tekerlek merkez hattı ile ön tekerleklerin arka kısmı arasında düz bir şasinin olmasını şart koşmuştur. Ancak imalatçılar, şanzımanın arka tarafına yerleştirilmiş hava folyaları ile aerodinamik çekicilerin davranışını optimize etmeyi başarmışlardır. Böylelikle günümüzün Formula 1 araçların 5G ye kadar yanal hızlanmayı karşılayabilmektedir. Buna mukabil iyi bir normal araç 1G kadarını karşılamaktadır.

34.Formula 1 Otomobillerinde Marş Motoru Varmıdır?

Yıllardan beri marş motoru zorunlu değildir ve ekipler yangın veya patlama riskini azaltmak için takmamayı uygun bulmuşlardır. Pitleri önünde ve start yerinde portatif bir marş motoru kullanmalarına izin verilmiştir. Ancak eğer yarış sırasında motor stop ederse, ve ilgililer aracı tehlike bölgesi dışına çıkardıktan sonra tekrar araç çalışsa bile, pilotun yarışı terk etmesi gerekir. Buna rağmen, tüm otomobillerde gelişmiş ve elektronik olarak kontrol edilen bir motorun stop etmesini engelleyen sistemler vardır.

35.Formula 1 Otomobillerinde Otomatik Şanzıman mı Vardır?

Teknik kurallar tarafından otomatik şanzıman yasaklanmıştır. Ancak, tüm otomobillerde yarı otomatik şanzıman vardır. Vites değiştirmek için, pilot vitesi geçirirken aynı zamanda bir debriyaja veya gaz pedalına basmak zorunda değildir. Sadece direksiyonun yan tarafındaki bir düğmeye basması yeterlidir. Her iki tarafta birer düğme vardır: Birisi vites büyütme diğeri ise vites küçültme içindir. Netice olarak, pilotun bu işlem için elini direksiyondan çekmesi gerekmez. Elektronik olarak çalışan hidrolik sistem sürücünün saniyenin bir veya iki yüzde biri kadar kısa bir zamanda vites değiştirmesine olanak sağlar ve bu da geleneksel sistemleri göre son derece hızlıdır.

36.Formula 1 Otomobillerinde Kaç Vites Vardır?

Yarı otomatik şanzıman ile hızlı vites değiştirme bir çok şanzımanda yedi vites olduğu anlamına gelir. Bu ise Teknik Kurallar tarafından izin verilen azami vites adedidir. Geri vites zorunludur ancak bu vites pit şeridinde kullanılmamalıdır.

37.Formula 1 Otomobillerinin Frenleri Seri Üretim Araçlarına Göre Daha mı İyidir?

Seri üretilen araçlardaki frenler, ilk defa yarışlarda kullanılan disk frenlerden esinlenmiştir. Tüm Formula 1 otomobillerinde hafif alaşımdan imal edilmiş kaliperli frenler vardır. Diskler ve balatalar ise karbon/karbon gibi sentetik malzemeden üretilmiştir. Isıya karşı dirençleri seri üretim yapılan araçlara göre çok daha yüksektir (bu yüzden bazı şartlarda tekerleklerin iç kısımları tamamen akkor gibi görünür. Ve ağırlıkları da önemli derecede azdır. Netice olarak frenleme gücü alışmamış derecede yüksektir: Bir düzlüğün sonunda azami hızda (yaklaşık 340 km/saat - 212 mil/saat) bir Formula 1 aracı, yavaş geçilmesi gereken bir virajı alabilmek için 100 metreden daha az bir mesafede frenleyebilir.

38.Formula 1'de Özel Yakıtmı Kullanılır?

Hayır. Benzin istasyonlarında satılana benzer kurşunsuz (Yeşil) yakıt kullanılır. Bu yakıtın 2005 yılında yürürlüğe girecek olan EEC standartlarına uygun olması gerekir. Bir zamanlar Formula 1 de kullanılan yakıt içinde hidro karbon karışımları vardı. Bu çok özel bir yakıttı ve ticari benzine çok az benziyordu. Petrol Şirketlerinin doğru yöndeki araştırmaları yönlendirmek için FIA bazı kurallar koydu. Böylelikle normal motorlu araçlar da bundan istifade edecek ve hava kirliliği önemli ölçüde azalacaktı. Formula 1 otomobilleri tarafından kullanılan yakıt henüz benzin istasyonlarında satılmıyor. Ancak, petrol şirketleri artık piyasada satılabilecek yakıtlar kullanmaktadır ve gelecekte bunlar kullanılacaktır. Netice olarak Formula 1 bir laboratuar gibi hizmet vermektedir. Bu ise sonunda normal motorlu araçların yararına olacaktır (40 numaralı soruya da bakınız).

39.Her Grand Prix'de Her Araç İçin Kaç Tane Lastiğe İzin Verilir?

Kurallara göre her pilot yarış sırasında 32 kuru hava lastiği (1998 de 40 tı) ve 28 yağışlı hava lastiği kullanabilir. Ayrıca, her pilot, serbest antrenmanlar esnasında kuru hava tipi lastikleri için en fazla iki değişik lastik kullanabilir. Ancak sıralama turlarına başlamadan önce, Yarışın geri kalan kısmı izin kullanmak istediği lastik tipini seçmelidir. Sıralama turları, ısınma ve yarış için kullanabileceği azami lastik adedi, 32 lastik arasından seçilmiş 28 dir (14 adet ön 14 adet arka). Bir Grand Prix yarışında kullanılan lastiklerde FIA nın verdiği bir bar-kod bulunur ve böylelikle Yarış Sorumlulukları izin verilen azami lastik adedinin aşılmadığını kontrol edebilirler.

40.Lastik Tipi Nasıl Seçilir?

Pilotun stiline, otomobilin tasarımına, hava sıcaklığına ve pist düzenine göre sert veya yumuşak tip lastik seçilir. Genelde, pist hızı ne kadar düşükse ve sıcaklık ne kadar azsa, lastik daha yumuşak olacak ve daha fazla yol tutuşu sağlayacaktır. Diğer taraftan, yüksek hız ve aşındırıcı özelliği olan pist lastiklerin daha çabuk aşınmasına sebep olur. Ekip ve pilot bu yüzden değişik seçenekler arasında bir denge kurmalıdır. Örneğin, daha az pit molasına yol açan fakat daha az yol tutuşu olan sert lastik mi takılmalı, yoksa, yarış esnasında birkaç kez değiştirilmesi gereken yumuşak lastik mi takılmalı gibi. Doğru bir karar bazen daha yavaş otomobillerin bir Grand Prix'İ kazanmalarına sebep olabilir. Lastik değişimleri Formula 1 yarışlarının bir parçası haline gelmiştir. Daha iyi eğitilmiş ekipler 5 ile 10 saniye arasında dört lastiği değiştirmekte ve yakıt ikmali yapmaktadır. Bu süre depoya doldurmak istedikleri yakıt miktarına bağlıdır.

41.Yarış İçin Tüm Araçlar Kontrol Edilirmi?

Yarışlar başlamadan bir gün önce Muayene Memuru garajlarda otomobillerin kurallara uygun olmadığını kontrol eder. Buna ilaveten, spot kontroller yapılır ve yarışı bitiren tüm otomobiller kapalı park yerinde bir kez daha muayene edilirler. Teknik kurallara uymayan araçlar normal olarak ihraç edilir ancak bu konudaki son kadar Yarış Amirlerine aittir.

Mesaj Sayısı : 84 Kayıt tarihi : 06/06/09

41.Yarış İçin Tüm Araçlar Kontrol Edilirmi?

Yarışlar başlamadan bir gün önce Muayene Memuru garajlarda otomobillerin kurallara uygun olmadığını kontrol eder. Buna ilaveten, spot kontroller yapılır ve yarışı bitiren tüm otomobiller kapalı park yerinde bir kez daha muayene edilirler. Teknik kurallara uymayan araçlar normal olarak ihraç edilir ancak bu konudaki son kadar Yarış Amirlerine aittir.

42.Yakıt Kontrolleri Nasıl Yapılır?

Sezon başında Şampiyonaya katılan her ekip kullanmak istediği yakıttan 10 litrelik bir numune vermek zorundadır. Numuneler özel bir laboratuarda muayene edilir, ve sadece Teknik Kurallara uygunluğu değil, aynı zamanda gerçek ticari evsafta yakıt olup olmadığı kontrol edilir (36 nolu soruya da bakınız). Eğer numune onaylanırsa, FIA tarafından yakıtın bir tür "parmak izi" alınır. Yarış sırasında FIA Teknik Delegesi spot kontroller yapar, yarış esnasında veya yarış sonrası araçlardan yakıt numuneleri alır. Gaz kromatografisi ve yakıt yoğunluğunu ölçen bir alet kullanarak, numuneler hemen analiz edilir ve yakıtın daha önce alınan ve FIA tarafından onaylanmış "parmak izine" uygun olup olmadığı kontrol edilir.
Bir ekip sezon içinde kullandığı yakıtı defalarda değiştirebilir ancak her seferinde FIA'ya bir numune verip onay almalıdır.

43.Formula 1'de ABS Fren ve Çekiş Kontrolü Gibi Şeylere İzin Verilirmi?

Hayır. Genel bir kural olarak, bu tür sürücüye destek sağlayan sistemler yasaklanmıştır.

44.Ama Bunlar Normal Araçlarda Bulunan Şeyler Değilmi?

Evet, ama Formula 1 pilotlar arasındaki bir yarıştır. Her ne kadar otomobiller en ileri teknoloji ile imal edilmiş olsa da, pilotların bunları araçta bulunan bir bilgisayar olmadan kullanmaları gerektiği düşünülmektedir. Aksi takdirde pilotların becerilerinin çoğuna ihtiyaç kalmayacak ve bu spor dalı insana bağlı yönlerini kaybedecektir.

45.FIA Kontrolü Nasıl Yapılır? Yasaklanmış Elektronik Fonksiyonlar Nasıl Tespit Edilir?

Her Grand Prix yarışında, FIA'nın bir elektronik laboratuarı ve gelişmiş ekipmanları ile bir otomobilin elektronik sistemi içinde kurallar tarafından yasaklanmış yardımcı elektronik sistemler olup olmadığını kontrol edilebilecek bir ekibi (hatta start yerinde bile) vardır. Modern Formula 1 otomobillerinin elektronik sistemleri 500.000 adet kaynak kodu hattı içerir (yazılım). Açıkça, Grand Prix yarışı başlamadan önce örneğin start yerinde böyle bir elektronik programı derinlemesine kontrol etmek imkansızdır. Bu yüzden, yöntem yakıt için uygulanan yöntemin benzeridir. Ekipler FIA'ya kendi elektronik programlarını verirler ve FIA sezon başlamadan önce bunu detaylı olarak kontrol eder. Program onaylandığında, FIA bir "numune alır" (otomobilin elektronik genetik kodu). Yarış sırasında elektronik programları kontrol etmek üzere görevlendirilmiş FIA ekibi otomobillerde kurulu bulunan programların onaylanan modelden hiçbir şekilde farklı olmadığından emin olurlar. İhtiyaç olursa, sadece onaylanmış koda tekabül etmeyen hatları kontrol ederler ve kuralları ihlal eden bir veya daha fazla parametre içerip içermediğine bakarlar. FIA ekibi ayrıca, yetki verilmemiş bir elektronik programın yüklenmesini engellemek amacıyla ekiplerin elektronik kutularına bir elektronik kilit takarlar ve yarış esnasında birisinin bu kutuyu açmasını önlemek için mühürlerler. Burada da eğer kurallara uymayan bir şey varsa, Teknik Delege durumu Görevlilere bildirir ve ihraç dahil bir ceza verilebilir.

46.Teknik Delegenin Rolü Nedir?

FIA'nın teknik delegesi bir tür "polistir" ve otomobillerin teknik kurallara uyup uymadığının kontrolü için muayene memurlarını yönetir. Bir otomobilin uygun olmadığını saptarsa, Denetçilere bir rapor sunar, ancak, kendisinin bir otomobili ihraç etme veya cezalandırma yetkisi yoktur.

47.Denetçiler Kimdir Ve Yetkileri Nelerdir?

Her yarışta bir tür yargıç veya hakem olan üç Denetçi vardır. Muhtelif yetkililer tarafından kendilerine verilen raporları incelerler ve açıklamaları ve tarafların savunmalarını dinledikten sonra, uygulanacak müeyyidelere karar verirler. Spor eşitliğini sağlamak için, Denetçiler her yarışta farklı kişilerdir. Bunların ikisi, Denetçi Yüksek Lisansına sahip olan kişiler arasından FIA tarafından atanır. Üçüncü denetçi ise, Yarışın yapıldığı ülkenin Ulusal Spor Dairesi tarafından tayin edilir. FIA tarafından tayin edilen Denetçiler yarışın yapıldığı ülkeden farklı bir ülkeden seçilirler. Uluslararası Spor Kanununda belirlenen müeyyideleri uygularlar ve gerekli görürlerse, bir ekip veya bir pilotun Dünya Motorlu Spor Konseyine celbini isteyebilirler.

48.Ne Tür Müeyyideler Uygulanabilir?

Uluslararası Spor Kanununda yer alan müeyyideler, kınamadan diskalifiye edilmeye (ömür boyu) kadar değişir ve muhtelif cezalar, ihraç, bir veya daha fazla yarışa katılmama ve hatta Şampiyona puanlarının geri alınmasına kadar değişik müeyyideler vardır.
İster sportif ister teknik olsun sıralama turlarındaki hatalar için, Denetçiler pilotun elde ettiği sürelerin tamamını iptal edebilir. Ancak, denetçilerin bu şekilde ceza gören bir pilota tekrar start yerinden başlaması için izin verme yetkisi vardır.

49.Zaman Cezası Nedir?

Yarış sırasında, Denetçiler pilota zaman cezası da verebilir (bazen "dur-kalk" şeklinde ifade edilir). Bu durumda, pilot pitine geri gitmek ve ceza süresi kadar orada kalmak zorundadır. Bu genellikle 10 saniyedir. Aslında bu ceza daha büyük bir zaman kaybına sebep olur. Çünkü pite geri gitmek ve tekrar çıkmak için zaman harcanmaktadır. Piste bağlı olarak, bu ceza 40 saniyeye kadar zaman kaybına sebep olabilir.
Bir yarışın son beş turunda bir zaman cezası verilirse, durup tekrar hareket etmesi yerine pilotun süresine 25 saniye ilave edilir.

50.Denetçilerin Kararı Nihai midir?

Kuşkusuz zaman cezaları nihaidir, ancak, bir Denetçinin kararı ile adil olmayan biçimde ceza aldığını düşünen bir yarışçı FIA'nın Uluslararası Temyiz Mahkemesine baş vurabilir. Denetçinin kararının ihbar edilmesinden sonra bir saat içinde bu niyetini bildirmelidir. Aynı şekilde FIA'nın, Denetçilerin yanlış karar aldığını veya konu hakkında yanlış ceza verdiğini düşünürse, Denetçilerin kararını Uluslararası Temyiz Mahkemesinde temyiz etme hakkı vardır. Denetçilerin veya Pist Görevlilerinin lisansları iptal edilerek Uluslararası Temyiz Mahkemesi tarafından cezalandırıldıkları veya yarışçıların haklarının geri verildiği olaylar vardır.